ភ្នំពេញ ៖ ក្រសួងសុខាភិបាល មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះអំពើពុករលួយក្នុងស្ថាប័នថ្នាក់ក្រោមរបស់ ខ្លួន ដែលម្ចាស់ជំនួយបរទេសរកឃើញឡើយ។ ប្រតិកម្មនេះជាការឆ្លើយតបនឹងរបាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតរបស់មូលនិធិសកល (Global Fund) ដែលរកឃើញថា ស្ថាប័នពីរ និងអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយ បានបន្លំរបាយការណ៍កិបកេងប្រាក់ជំនួយ។
ក្រសួងសុខាភិបាល បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយបំភ្លឺទៅកាន់កាសែត ឌឹ ខេមបូឌា ដេលី (The Cambodia Daily) ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងសំណុំរឿងស៊ីសំណូកជាបណ្ដាញ ក្នុងក្រសួងសុខាភិបាល ដែលមូលនិធិសកល បានរកឃើញ និងផ្សាយជាសាធារណៈ នាពេលកន្លងទៅ ។ ក្នុងលិខិតរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ជាភាសាអង់គ្លេស ចុះកាលបរិច្ឆេទថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា បានរៀបរាប់នូវចំណុចសំខាន់ៗមួយចំនួន តាំងពីអត្ថប្រយោជន៍នៃការប្រើប្រាស់ប្រាក់ជំនួយរបស់មូលនិធិពិភពលោក លទ្ធផលការងារដែលសម្រេចបាន និងពិសេសឆ្លើយថា មិនបានដឹង និងមិនទទួលខុសត្រូវចំពោះករណីស៊ីសំណូកនេះទេ។
ស្ថាប័ន ដែលត្រូវបានរកឃើញ រួមមាន មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធជំងឺគ្រុនចាញ់ ប៉ារ៉ាស៊ីតសាស្ត្រ និងបាណកសាស្ត្រ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ សើស្បែក និងកាមរោគ ព្រមទាំងអង្គការមេឌីខាំ (MEDICAM) បានទទួលសំណូកពីក្រុមហ៊ុនឯកជន ដើម្បីផ្តល់សិទ្ធិឲ្យក្រុមហ៊ុននោះផ្គត់ផ្គង់មុង សម្រាប់ចែកជូនពលរដ្ឋក្រីក្រការពារជំងឺគ្រុនចាញ់ ទទួលសំណូកលើករណីដេញថ្លៃទិញសម្ភារៈប្រើប្រាស់ក្នុងប្រតិបត្តិការ និងបន្លំយកលុយជំនួយរបស់មូលនិធិទៅប្រើប្រាស់ខុសគោលដៅ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា ក្រសួងសុខាភិបាល មិនបានដឹងពីសកម្មភាពរបស់បុគ្គលពុករលួយទាំងអស់ក្នុងពេលអនុវត្ត គម្រោង ដែលប្រើប្រាស់មូលនិធិសកល ឡើយ ។ ហើយក្រសួងសុខាភិបាល ក៏បានទម្លាក់កំហុសលើភាគីទាំងអស់ដែលពាក់ព័ន្ធថា ជាអ្នកទទួលខុសត្រូវដោះស្រាយបញ្ហានេះ។
របាយការណ៍ស៊ើបអង្កេតកម្រាស់ ៨៣ទំព័រ របស់មូលនិធិសកល ដែលបានស៊ើបអង្កេតលើប្រាក់ជំនួយរបស់មូលនិធិនេះចំនួនជាង ៨០លានដុល្លារ ដែលផ្តល់មកឲ្យស្ថាប័នចំណុះក្រសួងសុខាភិបាល បានរកឃើញភស្តុតាងសំខាន់ៗជាច្រើន ដែលបញ្ជាក់ថា ការដេញថ្លៃចំនួនមានភាពមិនប្រក្រតី ការកិបកេងប្រាក់ជំនួយ និងការប្រើប្រាស់ប្រាក់ជំនួយខុសគោលដៅ។
របាយការណ៍បន្តថា អតីតប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលជាតិ ប្រយុទ្ធជំងឺគ្រុនចាញ់ ប៉ារ៉ាស៊ីតសាស្ត្រ និងបាណកសាស្ត្រ លោក ដួង សុជាតិ និងសហការីម្នាក់ បានទទួលប្រាក់សគុណចំនួនជិត ៥សែនដុល្លារ ពីក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់មុងឈ្មោះ វេសតើហ្គាត ហ្វ្រេនសិន (Vestergaard Frandsen) ដែលមានទីតាំងនៅប្រទេសស្វីស និងក្រុមហ៊ុនមួយទៀត ដែលមានទីតាំងនៅប្រទេសសិង្ហបុរី។ ក្រុមហ៊ុនទាំងពីរផ្តល់ប្រាក់សគុណជូនមន្ត្រីទាំងនេះជាថ្នូរនឹង កិច្ចសន្យាជាមួយក្រសួងសុខាភិបាល។ ចំពោះមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃមជ្ឈមណ្ឌលជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺអេដស៍ សើស្បែក និងកាមរោគ ដែលទទួលបន្ទុកគ្រប់គ្រងការដេញថ្លៃគម្រោងមួយ ក៏ត្រូវអង្គភាពសវនកម្មរបស់មូលនិធិសកល រកឃើញថា បានទទួលប្រាក់សគុណពីភាគីក្រុមហ៊ុនមួយ ចំនួន ១៥% នៃទឹកប្រាក់គម្រោងចំនួនជិត ៣សែន ២ម៉ឺនដុល្លារ ឬស្មើនឹងជាង ៤ម៉ឺនដុល្លារ។
មន្ត្រីរូបនោះក៏បានសារភាពប្រាប់ស្ថាប័នត្រួតពិនិត្យរបស់មូលនិធិ ពិភពលោកថា ខ្លួនបានយកប្រាក់នេះទៅទិញឡាន និងសម្ភារៈប្រើប្រាស់ផ្ទាល់ខ្លួនមួយចំនួនទៀត។
យ៉ាងណាមិញ ក្រសួងសុខាភិបាល មិនបានបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់ខ្លួន ថានឹងបញ្ជូនសំណុំរឿងនេះទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ឬយ៉ាងណានោះទេ ។ ទោះយ៉ាងណាក្តី កាសែតក្នុងស្រុកបានស្រង់ប្រសាសន៍របស់គណៈកម្មការសម្របសម្រួល យន្តការមូលនិធិសកល ប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺអេដស៍ គ្រុនចាញ់ និងរបេង របស់ក្រសួងសុខាភិបាល លោក ទៀ ផល្លា ដែលបានអះអាងថា គណៈកម្មការនេះជាអ្នកទទួលខុសត្រូវចំពោះបញ្ហាដែលកើតមានឡើង។ ប៉ុន្តែ បុគ្គលដែលខិលខូចប្រព្រឹត្តពុករលួយ និងអ្នកផ្គត់ផ្គង់ សុទ្ធតែលេងល្បិចដែលពិបាកតាមទាន់។ លោកបន្តថា លោកក៏ចង់ឲ្យមានការស៊ើបអង្កេតករណីនេះ ដើម្បីពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ព្រាប កុល មានប្រសាសន៍ថា អាជ្ញាធរមិនត្រូវមើលរំលងករណីពុករលួយនេះទេ ព្រោះវាប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់មុខមាត់ប្រទេសជាតិទាំងមូល។លោក បន្តថា ម្ចាស់ជំនួយនឹងបាត់បង់ទំនុកចិត្ត ហើយអាចកាត់ជំនួយ ឬផ្តាច់ជំនួយតែម្តង បើសិនណារាជរដ្ឋាភិបាលមិនចាត់វិធានការឲ្យមានប្រសិទ្ធភាពទេនោះ។ លោកបញ្ជាក់ថា ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏មិនគេចផុតពីការទទួលខុសត្រូវក្នុងបញ្ហានេះដែរ។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសុខាភិបាល ទាំងអស់ មាននាទីអនុវត្តយន្តការត្រួតពិនិត្យមូលនិធិសកលតាំងពីឆ្នាំ២០០២ មក។ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល លោក ម៉ម ប៊ុនហេង ក៏កាន់ការជាប្រធានគ្រប់គ្រងអភិបាលកិច្ចល្អនៅក្រសួងសុខាភិបាល ជាប្រធានអង្គភាពត្រួតពិនិត្យ ហើយប្រធាននាយកដ្ឋានមួយចំនួន សុទ្ធតែជាអ្នកមានឥទ្ធិពលត្រួតពិនិត្យការប្រើប្រាស់លុយជំនួយរបស់ មូលនិធិសកល។ យន្តការប្រើប្រាស់ប្រាក់ជំនួយក្នុងក្រសួងសុខាភិបាល ត្រូវបានប្រគល់ឲ្យក្រុមហ៊ុនសវនកម្មខាងក្រៅមួយឈ្មោះ ខេភីអិមជី (KPMG) ហើយយន្តការត្រួតពិនិត្យផ្ទៃក្នុងវិញ គឺធ្វើឡើងគណៈកម្មការសម្របសម្រួលយន្តការមូលនិធិសកល ដែលមន្ត្រីទាំងនោះសុទ្ធសឹងតែជាមន្ត្រីរាជរដ្ឋាភិបាល។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ អ្នកស្រាវជ្រាវផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម លោក កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា ការប្រកាសមិនទទួលខុសត្រូវរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល មិនសមទំនងទេ ព្រោះមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ក្រសួងសុខាភិបាល ទាំងអស់ សុទ្ធតែមាននាទីជាអ្នកត្រួតពិនិត្យ។ លោកបន្តថា ក្រសួងសុខាភិបាល ត្រូវបញ្ជូនរឿងនេះទៅអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដើម្បីបង្ហាញតម្លាភាព។
លោកបញ្ជាក់ថា កន្លងទៅការត្រួតពិនិត្យផ្ទៃក្នុងនៅក្រសួងសុខាភិបាល បានរកឃើញអំពើពុករលួយមួយចំនួន ប៉ុន្តែមន្ត្រីទាំងនោះលាក់រឿងនេះមិនឲ្យសាធារណៈដឹងឡើយ ។
អង្គការមូលនិធិសកល មិនបានបន្តកិច្ចសន្យាជាមួយក្រុមហ៊ុនឯកជនចំនួនពីរ ដែលសូកប៉ាន់មន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល ឡើយ។ ហើយបច្ចុប្បន្ន ជំនួយឥតសំណងមកឲ្យកម្ពុជា ទាំងអស់ ត្រូវបានមូលនិធិនេះប្រគល់ការទទួលខុសត្រូវទៅឲ្យការិយាល័យអង្គការ សហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសេវាកម្មគម្រោងជាអ្នកធ្វើជំនួស។ មូលនិធិសកល បានផ្តល់ជំនួយមកដល់កម្ពុជា តាំងពីឆ្នាំ២០០៣ ដល់ឆ្នាំ២០១០ មានទំហំទឹកប្រាក់ចំនួន ២២០លាន ៣សែនដុល្លារ។ គម្រោង ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាពុករលួយនេះ បានអនុវត្តតាំងពីឆ្នាំ២០០៦ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១២ ៕